اعتماد: خلف‌الله، محمداحمد، ادیب، محقق و قرآن‌پژوه نواندیش معاصر مصری. وی در ۱۳۳۴ (۱۲۹۵ش) به دنیا آمد (النص‌الکامل للمناظرة‌الکبری، ص ۱۸). در دانشگاه ازهر و دانشکده ادبیات دانشگاه قاهره نزد استادانی چون طه حسین، مصطفی عبدالرازق و احمد امین تحصیل کرد. اما بیشترین تاثیر را استاد دیگرش، امین خولی بر او نهاد که خلف‌الله رساله دکتری خود را در موضوع بررسی ادبی قصه‌های قرآن زیر نظر او گذراند و در ۱۳۲۶ش/ ۱۹۴۷ از آن دفاع کرد (احمیده نیفر، ص ۱۶۴) . به دنبال تایید پایان‌نامه وی، هیاتی ویژه با تجدیدنظر در این رساله آن را رد کرد و خواستار آن شد که خلف‌الله پایان‌نامه تازه‌ای ارایه کند. با این حال، خلف‌الله اصل پایان‌نامه را در ۱۳۳۲ش/ ۱۹۵۳ به عنوان الفنّ القصصی فی القرآنِ الکریم به چاپ رساند (همان، ص ۱۶۴-۱۶۵). خلف‌الله علاوه بر تدریس در دانشکده ادبیات دانشگاه قاهره و موسسه مطالعات عربی اتحادیه عرب (جامعه‌الدول العربیه) در مصر، سال‌ها معاون وزارت فرهنگ این کشور بود. وی در امور سیاسی نیز فعالیت داشت و عضو موسس و دبیرکل حزب التجمع‌الوطنی التقدّمی الوحْدوی بود. آثار خلف‌الله در دو حوزه پژوهش‌های قرآنی و تحقیقات صرفاً ادبی است، اما شهرت وی بیشتر به سبب مهم‌ترین و بحث‌انگیزترین اثر او، الفن‌القصصی است. الفن‌القصصی در یک مقدمه، چهار باب و یک خاتمه تنظیم شده است. خلف‌الله در مقدمه به بیان انگیزه و روش خود در این پژوهش پرداخته و گفته است تعالیم امین خولی در زمینه تفسیر ادبی قرآن و توجه به شیوه اصولیان در پرداختن به مباحث لغوی در قلمرو احکام فقهی در رویکرد وی به این مبحث و تطبیق آن بر غیر آیات‌الاحکام، موثر بوده است. او با این روش رساله فوق لیسانس خود را با عنوان «جدل القرآن الکریم» فراهم آورد، در حالی که هنوز کاملاً با این شیوه نقد و تفسیر آشنایی نیافته بود (رجوع کنید به ۱۹۹۹، ص ۳۱-۳۲) . خلف‌الله بعدها در ۱۳۵۱ش/ ۱۹۷۲ این رساله را با عنوان محمّد والقُوی المُضادّة در قاهره به چاپ رساند.
وی پس از انس عمیق با این شیوه، به این نکته وقوف یافت که راز پراکندگی و متعارض بودن آرای مفسران قرآن و مکاتب فکری مسلمانان در نیافتن مقصود واقعی قرآن از به کار بردن الفاظ است، زیرا جماعت‌ها و مکاتب فکری مختلف سعی کرده‌اند آرا و عقاید مطلوب خود را بر قرآن تحمیل کنند بی‌آنکه بخواهند پیام قرآن را درک کنند. خلف‌الله قصه‌ها را از مهم‌ترین عوامل روانی می‌داند که قرآن در اموری چون جدل و گفت‌وگو، بشارت و انذار و در شرح مبادی دعوت اسلامی و قوت قلب بخشیدن به پیامبر اکرم و یارانش از آنها کمک می‌گیرد، همچنانکه مشرکان نیز گاه برای معارضه با قرآن از قصه و قصه‌پردازی بهره‌برداری می‌کردند. وی سپس به بیان ملاحظاتی در باب قصص قرآن پرداخته است، از جمله اینکه علمای مسلمان قصص قرآن را متشابه فرض کرده‌اند و این فرض مبتنی بر حقیقی و واقعی تلقی کردن این قصه‌هاست؛ وحدت داستانی قرآن به هیچ‌وجه بر محور شخصیت انبیا شکل نگرفته، بلکه بیش از هر چیز مبتنی بر موضوعات دینی و غایات اجتماعی و اخلاقی مندرج در قصه‌هاست؛ برای قرآن تاریخ صِرف، جز به ندرت، موضوعیت ندارد، بلکه در بسیاری از موارد ارکان و مقوّمات تاریخ، یعنی زمان و مکان، تعمداً مهمل گذارده شده است. خلف‌الله معتقد است که از منظر بررسی‌های ادبی، هرگونه تحقیق در باب قصه در ادبیات عربی نخست باید با بررسی قصه‌های قرآن آغاز شود، چراکه قصه‌های قرآن دست نخورده باقی مانده‌اند. وی روش پژوهش خود را نیز توضیح داده که باتوجه به موضوع مورد بررسی از جهات مختلف، روشی تازه است. گام‌های تازه‌ای که وی در این مسیر برداشته به این قرار است: گردآوری فقرات مورد بررسی در یکجا؛ ترتیب تاریخی دادن به این فقرات؛ فهم متون، شامل فهم دقیق واژگان و ترکیبات و جملات و اشارات تاریخی متن که همواره مورد اهتمام مفسران و اصولیان بوده و فهم ادبی متن که مبتنی بر تعیین ارزش‌های عقلانی و عاطفی و هنری موجود در آن است؛ تبویب و تقسیم‌بندی بحث به اقتضای روش یا مقصود پژوهش؛ التفات به نحوه تکوین متن مورد نظر از این حیث که کدام یک از عناصر تشکیل‌دهنده آن تازه و اصیل‌اند و کدام غیراصیل و تقلیدی.
«هنر داستانی در قرآن کریم» عنوان ترجمه کتاب محمداحمد خلف‌الله است که با ترجمه محسن آرمین توسط انتشارات نشر نی به چاپ رسیده است.
برخی از مهم‌ترین سرفصل‌های این کتاب عبارتند از: معانی تاریخی اجتماعی، اخلاقی و دینی. هنر و ادبیات در داستان قرآنی. مصادر قصه‌های قرآنی. روحیات رسول و قصه قرآن.
نگاهی به «آخرین روزهای والتر بنیامین»
نگاهی به کتاب «وطن روی کاغذ» جواد مجابی
نگاهی به کتاب «تبارشناسی حِسبَه»
نگاهی به کتاب «از نابهنگامی حیات تا سترون‌سازی خیال»
شهر زیبای افلاطون» نوشته فتح‌الله مجتبایی به کوشش محمدرضا عدلی و به همت نشر هرمس برای بار دوم به چاپ رسیده است.
