وینش: در میان انواع کتابها، بیشترین تنوع ادبی، به ادبیات کودک اختصاص داده شده. از آن جایی که کتاب کودک، بخش بزرگی از فرهنگ و آینده هر کشور را میسازد، می‌بایست نفش مهمی در ادبیات هر کشوری داشته باشد، اما متاسفانه اخیراً بحث‌هایی درباره اهمیت پایین کتاب کودک، در مقایسه با کتاب بزرگسالان مطرح شده. به همین دلیل به نظر می‌رسد همین حالا و در این شرایط، نیاز است تا لیستی از بهترین کتابهای کودک تهیه و بررسی شود.
اخیراً بی‌بی‌سی کالچر طی یک نظرسنجی، از ۱۷۷ کارشناس کتاب از ۵۶ کشور خواسته تا لیستی از بهترین کتابهای کودک ارائه کنند. کارشناسانی از کشورهایی با فرهنگ بکر و بدوی تا کشورهایی با فرهنگ مدرن و به‌روز، در این نظرسنجی شرکت کردند تا این لیست ۱۰۰ موردی از بهترین کتابهای کودک انتخاب و تدوین شود.
از آن جا که کارشناسان و منتقدین داستان‌های کودکانه، آن طور که باید و شاید در محافل ادبی قدرت تصمیم‌گیری ندارند، گمانه‌زنی‌ها و اخبار زیادی از عاقبت کتاب کودکانه مطرح می‌شود. مثلاً به تازگی خبر جنجالی بازنویسی آثار رولد دال مطرح شده. چرا که عده‌ای نوشته‌های او را برای احساسات کودکان نسل مدرن، مخرب می‌دانند و تصمیم به حذف یا بازنویسی آثارش گرفته‌اند.
در ایالات متحده درگیری و بحث زیادی در چگونه مطرح کردن موضوعات نژادی و گرایشات جنسی مطرح شده و همین نکته سردرگمی‌های زیادی برای خانواده و سرپرستان کودک به وجود می‌آورد. بنابراین در این پروژه بی‌بی‌سی کالچر، سوال سادهای از کارشناسان ادبیات کودک مطرح شده: بهترین کتابهای کودک کدام‌اند؟
در مجموع ۱۰۵۰ کتاب مختلف توسط ۱۷۷ کارشناس، منتقد، نویسنده و ناشر از ۵۶ کشور معرفی شدند. از این رای‌دهندگان ۱۳۳ نفر خانم، ۴۱ نفر آقا و ۳ نفر نان‌باینر بودند. هر کدام از کارشناسان، ۱۰ کتاب برتر کودک خود را فهرست و ارائه کردند. تیم بی‌بی‌سی کالچر، تمام آرا را امتیاز و رتبهبندی کرده و در لیست نهایی آورده است. نتیجه پاسخ‌ها شگفت‌انگیز شد و بسیاری از کتابها در رتبه غیرمنتظره‌ای قرار گرفتند.
هرچند سعی شده تا حد ممکن از هر نوع جانب‌داری جلوگیری شود اما بدیهی است که بعضی نکات از قدرت تصمیم‌گیری کارشناسان خارج بوده است. برای مثال ۷۴کتاب از ۱۰۰کتاب معرفی شده ابتدا به زبان انگلیسی منتشر شده‌اند. از سوی دیگر، کتاب‌هایی که بین دهه‌های ۱۹۵۰ و ۱۹۷۰ منتشر شدند، بیشترین فراوانی را داشته. روشن است که این مورد هم به سن رای‌دهندگان مربوط بوده که غالباً متولدین سال‌های ۱۹۷۰ تا ۱۹۸۰ بوده‌اند.
از آن جایی که ۱۴ کتاب از ۱۰۰ کتاب برتر، در این قرن منتشر شدند، تصور می‌کنیم اگر همین نظرسنجی در ۱۰ یا ۲۰سال دیگر تکرار شود، با توجه به تلاشهای مداوم صنعت نشر در ایجاد چشم‌انداز و جذب مخاطب، می‌تواند کتابهای جدید بیشتری را به لیست نهایی اضافه کند.
توضیح مترجم: در ترجمه لیست زیر، تنها کتابهای ترجمه شده قید شده‌اند و از نگارش کتاب‌هایی که به هر ترتیب، به فارسی برگردانده نشدند صرف نظر شده.
جایی که وحشی‌ها هستند، موریس سنداک، سال ۱۹۶۳
ماجراهای آلیس در سرزمین عجایب، لوئیس کارول، ۱۸۶۵
پی پی جوراب بلند، آسترید لیندگرن، ۱۹۴۵
شازده کوچولو، آنتوان دو سنت اگزوپری، ۱۹۴۳
هابیت، جی آر آر تالکین، ۱۹۳۷
شیر، کمد و جادوگر، سی.اس لوئیس، ۱۹۵۰
وینی پو، ای.ای میلن، ۱۹۲۶
شارلوت عنکبوته، ای.بی وایت، ۱۹۵۲
ماتیلدا (رولد دال و کوئنتین بلیک، ۱۹۸۸
آنه شرلی، ال. ام مونتگمری، ۱۹۰۸
قصه‌های پریان، هانس کریستین اندرسن، ۱۸۲۷
هری پاتر و سنگ جادو، جی کی رولینگ، ۱۹۹۷
کرم ابریشم بسیار گرسنه، اریک کارل، ۱۹۶۹
تاریکی برمی‌خیزد، سوزان کوپر، ۱۹۷۳
از راه رسیده، شان تان، ۲۰۰۶
زنان کوچک، لوئیزا می. آلکات، ۱۸۶۸
چارلی و کارخانه شکلات‌سازی، رولد دال، ۱۹۶۴
هایدی، یوهنا اشپیری، ۱۸۸۰
شب بخیر ماه، مارگارت وایز براون و کلمنت هرد، ۱۹۴۷
ماجراهای پینوکیو، کارلو کولودی، ۱۸۸۳
جادوگر دریای زمین، اورسولا کی لو گین، ۱۹۶۸
می‌خواهم کلاهم را پس بگیرم، جان کلاسن، ۲۰۱۱
باغ مخفی، فرانسیس هاجسون برنت، ۱۹۱۱
اردک، مرگ و لاله، ولف ارلبروخ، ۲۰۰۷
برادران شیردل، آسترید لیندگرن، ۱۹۷۳
هری پاتر و زندانی آزکابان، جی.کی رولینگ، ۱۹۹۹
رویای دختر قهوه‌ای، ژاکلین وودسون، ۲۰۱۴
سه دزد، تومی اونگرر، ۱۹۶۱
روز برفی، رزا جک کیتس، ۱۹۶۲
ببری که به چای آمد، جودیت کر، ۱۹۶۸
قلعه متحرک هاول، دیانا واین جونز، ۱۹۸۶
چین‌خوردگی در زمان، مادلین لنگل، ۱۹۶۲
باغ نیمه‌شب تام، فیلیپا پیرس، ۱۹۵۸
قصه‌ها و افسانه‌های برادران گریم، یاکوب گریم، ۱۸۱۲
پیتر خرگوشه، بیتریکس پاتر، ۱۹۰۲
بچه‌های راه‌آهن، ادیت نزبیت، ۱۹۰۶
مومو، میشل انده، ۱۹۷۳
سرگذشت فردیناند، مونرو لیف و رابرت لاوسون، ۱۹۳۶
ارباب حلقه‌ها، جی آر آر تالکین، ۱۹۵۴
سرویس جغد، آلن گارنر، ۱۹۶۷
رونیا، دختر یک راهزن، آسترید لیندگرن، ۱۹۸۱
داستان بی‌پایان، مایکل اند، ۱۹۷۹
پنجه تنتره، نویسنده هندی ناشناس، ۳۰۰ ق.م
جزیره گنج، رابرت لوئیس استیونسون، ۱۸۸۳
مری پاپینز، ال.پی تراورز، ۱۹۳۴
کفش‌های باله، نوئل استریت فیلد، ۱۹۳۶
می‌خوایم یه خرس شکار کنیم، مایکل روزن و هلن آکسنبری، ۱۹۸۹
ماجراهای چیپولینو، جانی روداری، ۱۹۵۱
درخت بخشنده، شل سیلورستاین، ۱۹۶۴
گروفالو، جولیا دونالدسون و اکسل شفلر، ۱۹۹۹
ستاره‌ی دنباله‌دار در سرزمین مومین، تووه جانسون، ۱۹۴۶
جادوگرا، رولد دال و کوئنتین بلیک، ۱۹۸۳
خرسی به نام پدینگتون، مایکل باند، ۱۹۵۸
باد در شاخه‌های بید، کنت گراهام، ۱۹۰۸
کارلسون پشت بومی، آسترید لیندگرن، ۱۹۵۵
گربه کلاه به سر، دکتر سئوس، ۱۹۵۷
سفر باورنکردنی ادوارد، کیت دی کامیلو و بگرام ایباتولین، ۲۰۰۶
پیتر پن و وندی، جیمز متیو بری، ۱۹۱۱
افسانه هزارویک شب، نویسنده ناشناس، قرون وسطی
از پرونده‌های درهم خانم باسیل ئی. فرانکویلر، ای.ال کوئینزبرگ، ۱۹۶۷
وقتی هیتلر خرگوش صورتی مرا ربود، جودیت کر، ۱۹۷۱
ارنست و سلستین، گابریل ونسان، ۱۹۸۱
نوعی جرقه، ال مک نیکول، ۲۰۲۰
نیکلاس کوچک (رنه گوسینی و ژان ژاک سمپه، ۱۹۵۹
زیبایی سیاه، آنا سول، ۱۸۷۷
بابا لنگ‌دراز، جین وبستر، ۱۹۱۲
خانواده من و بقیه حیوانات، جرالد دارل، ۱۹۵۶
یعقوب را دوست داشتم، کاترین پترسون، ۱۹۸۰
لوراکس، دکتر سوس، ۱۹۷۱
ترول‌های کوچک و سیل بزرگ، تووه یانسون، ۱۹۴۵
جادوگر شهر اوز، ال. فرانک باوم، ۱۹۰
فقط ویلیام، ریچمال کرامپتون، ۱۹۲۲
موش و فرزندانش، راسل هوبن، ۱۹۶۷
خارج از ذهن من (شارون ام دراپر، ۲۰۱۰
دره مومین در پاییز، تووه جانسون، ۱۹۷۰
خانه کوچک در جنگل بزرگ، لورا اینگالز وایلدر، ۱۹۳۲
دنی قهرمان جهان، رولد دال، ۱۹۷۵
آدم برفی، ریموند بریگز، ۱۹۷۸
برادران سیاه، لیزا تتزنر، ۱۹۴۰
خرگوش مخملی، مارجری ویلیامز، ۱۹۲۱
شروع بد، لمونی اسنیکت، ۱۹۹۹
گورستان، نیل گیمن، ۲۰۰۸
برای دیدن مقاله و همه انتخاب‌ها، این‌جا را کلیک کنید.
اگر می‌خواهید ببینید کدام کارشناس‌ها در این رای‌گیری شرکت کرده‌اند و هرکدام به چه کسی رای داده‌اند این‌جا را کلیک کنید. از ایران رضا دالوند در این نظرسنجی شرکت کرده است.
استیون کینگ نام مستعار ریچارد باچمن را برگزید و با آن، داستان‌های متعددی نوشت.
درباره‌ی روابط عاطفی و فکری جلال آل احمد و سیمین دانشور به مناسبت سالگرد ازدواجشان
سالروز درگذشت محمدتقی بهار؛ شاعر، ادیب، روزنامه‌نگار و سیاستمدار
عرض ارادتی به روح مینوی دکتر محسن جهانگیری، استاد فقید فلسفه دانشگاه تهران
سعدی، آزادی واقعی را برآمده از مهرورزی انسانی می‌شناسد و ازهمین‌روست که انسان بی‌تفاوت نسبت به رنج دیگران یا آدم بی‌عشق را از جرگه‌ی انسانیت خارج می‌داند.
