img
img
img
img
img

نواهایی به پیشواز تازگی

درباره بهاریه‌های ماندگار موسیقی

اعتماد: نوروز و رسیدن بهار همیشه برای هنرمندان سوژه‌ای خاص بوده و اغلب فصلی تازه برای آنها می‌گشاید. بهار نویدبخش است و جان‌فزا. اغلب در آثار بهاری ناخوشی‌ها و یأس‌ها بدل به امیدی تازه می‌شوند و بهار مژده روزهای روشن را می‌دهد. آن‌چنان‌که از حضور بهار انتظار دیگری هم نیست؛ گو اینکه بهار، ناگزیر و البته باید، شادی‌آفرین باشد و اگر جز این باشد جای تعجب دارد. در آنچه می‌خوانید، مروری کرده‌ایم بر بهاریه‌های خوانندگان مطرح ایران. از بهار دلنشین گفته‌ایم تا نوبهار دلکش؛ از بوی نوروز تا بهاریه‌هایی که به زبان محلی اجرا شده‌اند.


بهار آرزو
شاید بیراه نباشد اگر تصنیف «بهار آرزو» یا «تا بهار دلنشین» را زیباترین و ماندگارترینِ تصنیف‌های بهاری بنامیم. تصنیفی بی‌نظیر که حس و حال عاشقی و بهار را توامان می‌کند. این اثر ساخته روح‌الله خالقی است، شعر آن را بیژن ترقی سروده و غلامحسین بنان با صدای منحصر به فرد خود آن را خوانده و همه این هنرمندی‌ها در این اثر باعث شده که بهار آرزو یا بهار دلنشین خاطره‌انگیزترین بهاریه‌ای باشد که بسیاری از موسیقی‌دوستان آن را می‌استایند. ترقی از جمله ترانه‌سرایانی است که ده‌ها سروده درباره نوروز و بهار دارد اما بهار دلنشین بیشتر از آثار بهاری دیگر وی در خاطره‌ها ماندگار شده است. تصنیف بهار آرزو در مایه اصفهان، توسط ارکستر گلها به سرپرستی خالقی نواخته شده است و برای اولین‌بار در برنامه رادیویی گلهای رنگارنگ شماره ۲۲۴ پخش شده است. این برنامه به همت داوود پیرنیا از سال ۱۳۳۴ در رادیو تهران شروع به کار کرد و تا اوخر دهه ۵۰ ادامه داشت. 


آمد نوبهار
ترانه «آمد نوبهار» را اسماعیل نواب صفا سروده، آهنگساز این اثر مهدی خالدی است و با صدای بی‌نظیر دلکش ماندگار شد. مطلع ترانه «آمد نوبهار، طی شد هجر یار/ مطرب نی بزن، ساقی می‌بیار» است که از جمله خاطره‌انگیزترین آثار دلکش  به شمار می‌رود. «آمد نوبهار» یکی از جاودانه‌ترین ترانه‌ها با موضوع بهار است. ساخت این اثر به سال‌های پایانی دهه ۲۰ بازمی‌گردد. کار در فضای نغمه اصفهان و در دو ضربی ساخته شده است. گفته می‌شود که فرم مارش‌گونه این اثر در دوره خود کاری ابتکاری به شمار می‌آمده که با صدای پرطنین دلکش، وجه طراوت و سرزندگی بهار را به شنونده منتقل می‌کند.


بهار دلکش
تصنیف محبوب و مشهور «بهار دلکش» از تصنیف‌های بهاری در آواز ابوعطا است. تاکنون خوانندگانی چون عبدالله دوامی، محمدرضا شجریان، علیرضا قربانی و… این تصنیف را اجرا کرده‌اند. اجرای محمدرضا شجریان که یکی از بهترین اجراهاست با صدای دلنشین تار محمدرضا لطفی فضایی ساخته که این اثر را به یکی از جاودانه‌ترین و محبوب‌ترین بهاریه‌ها بدل کرده است. تصنیفی که بسیاری از ایرانیان با آن آشنا هستند و آن را زمزمه می‌کنند.


بهار می‌آمد
قطعه «اگر تو آمده بودی بهار می‌آمد» از آثار ارزشمند و فاخر موسیقی پاپ در حوزه بهاریه‌ها 
به شمار می‌رود. این اثر در سال ۱۳۷۶ به عنوان یکی از قطعات آلبوم «جاودانه با عشق» منتشر شد. شعر قطعه از میر احمد سید فخری نژاد، متخلص به شیون فومنی است و آهنگ آن را محمد سریر ساخته است و بی‌گمان این اثر با صدای محمد نوری بود که توانست به عنوان یکی از کارهای خوب موسیقایی پاپ ماندگار شود.
بوی نوروز
آلبوم «بوی نوروز» اثری است با آهنگسازی و تنظیم «حمید متبسم» با آواز «ایرج بسطامی» که در سال ۱۳۷۱ منتشر شد. این مجموعه شامل شش آهنگ در سبک موسیقی اصیل ایرانی است که در آنها از سروده‌های حافظ و سعدی بهره گرفته شده است. قطعه بوی نوروز با مطلع «برآمد باد صبح و بوی نوروز/ به کام دوستان و بخت پیروز» از اشعار سعدی است که به زیبایی توسط ایرج بسطامی اجرا شده است.


یک اثر دیگر با صدای شجریان
تصنیف «بوی باران» در آلبومی به همین نام به آهنگسازی و رهبری حسین یوسف زمانی و خوانندگی محمدرضا شجریان است که در دستگاه چهارگاه و افشاری در سال ۱۳۷۸ ساخته شده است. شعر این اثر حس  وحال شورانگیزی دارد در وصف بهار که سروده فریدون مشیری است. آلبوم «بوی باران» ۱۵ قطعه دارد و آهنگساز و تنظیم‌کننده آن «حسین یوسف زمانی» است.


بهار
یکی از آثار زیبا که مژده بهاری را می‌دهد «بهار» با صدای رسای حسن زیرک است. حسن زیرک خواننده ترانه‌های کردی است که البته او علاوه بر کردی به زبان‌های فارسی، ترکی، اورامی و لری هم آواز اجرا نموده است. برخی ترانه‌های مشهور او «نوروز»، «کتانه»، «بارانه»، «گوهره»، «آمینه و آمین»، «لای لای»، «دیسان شه وهات»، «هو لیلی»، «مریم بوکانی» و «به ناز» هستند.


حسن ختام با والس نوروزی
یکی از زیباترین و بی‌نظیرترین بهاریه‌ها «والس نوروزی» احمد عاشورپور است. ترانه والس نوروزی یکی از ترانه‌های قدیمی است که به دو زبان زبان فارسی و گیلکی اجرا شده است. والس نوروزی را احمد عاشورپور ساخته و خودش هم به زیباترین شکل اجرا کرده است. از عاشورپور به عنوان پدر موسیقی فولکلور گیلان یاد می‌شود و از اثر «والس نوروزی» او نیز به عنوان شاهکار این خواننده نام می‌برند.

كلیدواژه‌های مطلب: برای این مطلب كلیدواژه‌ای تعریف نشده.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

تازه‌ترين مطالب اين بخش
  عشق

عشق، میان آن کس که دوست دارد و آن کس که موضوع عشق است تفاوت نمی‌گذارد.

  واقع‌گرایی احمد محمود

از «همسایه‌ها» تا «مدار صفر درجه»، سیری تکاملی در آثار محمود دیده می‌شود و اگر در «همسایه‌ها» به قول خودش بیشتر براساس غریزه به نوشتن پرداخته، در «مدار صفر درجه» روایت براساس شناخت داستان پیش رفته است.

  از همزبانی تا همدلی

ما همچنان بیش از هر چیز درگیر مناسبات و درگیری‌های‌مان با غرب و در غرب هستیم و خیلی متوجه آنچه در شرق کشورمان می‌گذرد، نیستیم.

  سفری برای کشف مجدد

نقد و بررسی رمان «زندگی غیرممکن» اثر مت هیگ