سال سهمگین ۱۴۰۳ را با اندک چیزهایی می‌شد بر خود هموار کرد و یکی از آن اندک چیزها که مرهمی بود بر دردها و زخم‌های این سالِ سخت، کتاب خواندن بود که هنوز هم به باور من در عصر هوش مصنوعی همان یار مهربان است که بود.
در این سال به اقتضای شرایط و موقعیت‌هایی که پیش‌آمد و مهم‌ترین آن آغاز تحصیل در دوره دکتری تاریخ تطبیقی و تحلیل هنر اسلامی در دانشگاه هنر تهران بود، مطالعه کتاب‌هایی در حوزه تاریخ، فلسفه هنر و هنرهای اسلامی، جدای از جاذبه‌های همیشگی، به وظیفه‌ای علمی برای ارتقاء دانش و آگاهی‌ام در این حوزه‌ها تبدیل شدند و از این‌رو سهم مهمی از سبد کتاب‌خوانی‌ام در سال ۱۴۰۳ را به‌خود اختصاص دادند که در این میان از دو اثر مایلم یاد کنم.
چشم پاینده اثر خواندنی جولیان بارنز نویسنده معروف انگلیسی که برای منی که دل در گرو ادبیات داستانی دارم، روایت داستانی و جذابی بود از تاریخ هنر نقاشی و رمان نویس معروف انگلیسی در قالب جستارهای خواندنی خود، هم خواننده علاقمند به هنر نقاشی را به سفری شگرف در دل تاریخ هنر مغرب زمین می‌برد و هم دوست‌داران ادبیات داستانی را خشنود از حظّ همراه با شگفتی می‌ساخت.
تصویر و کلمه: رویکردهایی به شمایل شناسی اثر امیر نصری برای هر پژوهشگرِ حوزه‌های نظری هنر در ایران که با فقر منابع علمی و آکادمیک مرتبط با نظریه‌های خوانش تصاویر در آثار هنری روبروست، شمائی کلی از آخرین پژوهش‌های صورت‌پذیرفته در این عرصۀ جذاب و متحولِ هنرشناسی را فراهم می‌آورد و بی‌شک در تعمیق آگاهی و ترسیم چهارچوبی علمی و مدون برای فهم آثار در هنرهای تجسمی مفید خواهد بود.
ادبیات داستانی دل‌مشغولی همیشگی من است و به جِدّ بر این باورم که عصاره فرهنگ هر ملتی در اعصار مختلف، در ادبیات داستانی آن ملت متجلی می‌شود. در سالی که رو به پایان است ادبیات داستانی در سبد کتابخوانی من جای همیشگی خود را داشت که در این میان این چند اثر را شایان یادکردن می‌دانم.
تهران، شهر بی‌آسمان اولین کتاب از سه‌گانه تهران امیرحسین چهل‌تن که بی‌تردید یکی از موفق‌ترین رمان‌های سیاسی ادبیات معاصر ماست. رمانی که تصویری روشن و باورپذیر از قشری در جامعه ایرانی فراهم می‌آورد که در تحولات سیاسی چند دهه گذشته این ملت نقشی تاثیرگذار داشته‌است. نثر روان چهل‌تن در دیالوگ‌های کرامت که نماد لمپنیسم ایرانی از سال ۳۲ به این‌سوست بی‌گمان حاصل پژوهش و ممارستی دشوار و زمان‌بر است که نویسنده به‌خوبی از پس آن برآمده است.
خانواده تیبو شاهکار روژه مارتن دوگار و ابوالحسن نجفی، یکی در مقام نویسنده و دیگری در مقام مترجم، بی‌تردید از جمله خواندنی ترین رمان های همه تاریخ ادبیات جهان است. اثری سترگ که واجد همه جاذبه‌های یک رمان است و خواننده خود را به فردی پیش و بعد از خواندن خود تبدیل می‌کند. این رمان بلند چهارجلدی را که می‌خوانی، بر خلاف دیگر آثار بلند داستانی، مدام آرزو می‌کنی تمام نشود و هم‌چنان در خلسه روایت‌های چذاب و پرکشش این شاهکار ادبیات داستانی جهان بمانی.
نردبان یعقوب اثر تحسین‌برانگیز لودمیلا اولیتسکایا نویسنده نام‌دار معاصر روس تصویری گویا و جذاب از سه نسل از خانواده‌ای در روسیه است که به روایت مناسبات اجتماعی و تحولات سیاسی سه دوره مهم تاریخ روسیه، امپراتوری تزاری، شوروی و پساشوروی، می‌پردازد و شمه‌هایی از جان‌سختی این ملت در تحول احوال این کشور را به زیبائی تمام به تصویر می‌کشد. نردبان یعقوب فراتر از اثری داستانی، کتابی راهنمای پژوهشگران تاریخ روسیه در دو قرن اخیر است و از این روست که مطالعه آن را به روسیه‌شناسان کشورم توصیه می‌کنم.
از بخت خوش همزمان با رمان نردبان یعقوب، کتاب ۶ جلدی زندگانی من اثر عبدالحسین مسعود انصاری را در دست مطالعه داشتم و خواندن این دو کتاب تقریبا همزمان با هم در آخرین روزهای سال پایان یافت. زندگانی من روایت نجیب‌زاده‌ای ایرانی از سال‌های آخر قاجار تا نیمه‌های سلطنت محمدرضا شاه پهلوی است که علاوه بر اطلاعات ارزشمندی که از تاریخ سیاسی ایران و جهان در آن سالها در اختیار خواننده خود قرار می‌دهد، نسلی از بوروکرات‌های اصیل و وطن‌دوست کشورمان را به تصویر می‌کشد که نمونه تامّ و تمام نجابت، اخلاق‌مداری، تدبیر، اعتدال و میهن‌دوستی بودند. صفاتی که قریب ۱۴ سال پیش به‌عینه در نوش‌آفرین انصاری که به همراه دکتر مهدی محقق به مسکو آمده بودند دیدم…
خیلی‌ها سال پیش‌رو را سالی سرنوشت‌ساز برای کشورمان می‌دانند. از دادار مهربان به لابه می‌خواهم تا برای این مُلک و ملت در سال ۱۴۰۴ بهترین‌ها را رقم زند.
آمین.
پیشنهاد کتابخوانی رؤیا دستغیب
پیشنهاد کتابخوانی مریم نصراصفهانی
پیشنهاد کتابخوانی شیما بحرینی
پیشنهاد کتابخوانی گیتی صفرزاده
پیشنهاد کتابخوانی آناهید خزیر
