تحلیل‌ مقایسه‌ای کاریکلماتورهای پرویز شاپور با تنی چند از کاریکلماتورنویسان

پرویز شاپور (۵ خرداد ۱۳۰۲ – ۱۵ مرداد ۱۳۷۸) نویسنده ایرانی بود. شهرت او به دلیل نگارش «کاریکلماتور»، نوشته‌های کوتاه (اغلب تک‌خطی)، است که سبکی شاعرانه و طنزآمیز دارند. او علاوه بر آفرینش «کاریکلماتور»، در طراحی سیاه‌قلم نیز فعالیت داشت. او فعالیتش را در دههٔ ۳۰ زندگی آغاز کرد و در ۴۶ سال بعدی آثار کم‌حجم ولی پرمحتوایی برجای گذاشت. آثارش در ۱۲ جلد منتشر شده‌اند.

کاریکلماتور

کاریکلماتور کلمه‌ای ترکیب یافته از کاریکاتور و کلمه است که شاملو این نام را برای اولین بار بر برخی از نوشته‌های پرویز شاپور نهاد. تولد کاریکلماتور در ۲۱ خرداد ۱۳۴۶ در نشریه خوشه به سردبیری احمد شاملو بود.

نمونه‌هایی از کاریکلماتورهای پرویز شاپور

• برای اینکه پشه‌ها کاملاً ناامید نشوند، دستم را از پشه‌بند بیرون می‌گذارم.
• اگر بخواهم پرنده را محبوس کنم، قفسی به بزرگی آسمان می‌سازم.
• دلم به حال ماهی‌ها می‌سوزد چون هیچ‌کس اشکشان را نمی‌فهمد.
• وقتی عکس گل محمدی در آب افتاد، ماهی‌ها صلوات فرستادند.
• گربه بیش از دیگران در فکر آزادی پرندهٔ محبوس است.
• به یاد ندارم نابینایی به من تنه زده باشد.
• هر درخت پیر، صندلی جوانی می‌تواند باشد.
• به عقیده گیوتین، سر آدم زیادی است.
• روی همرفته زن و شوهر مهربانی هستند!
• غم، کلکسیون خنده‌ام را به سرقت برد.
• بلبل مرتاض، روی گل خاردار می‌نشیند!
• قطرهٔ باران، اقیانوس کوچکی است.
• قلبم پرجمعیت‌ترین شهر دنیاست.
• به نگاهم خوش آمدی.
• پایین آمدن درخت از گربه.
• زندگی بدون آب از گلوی ماهی پایین نمی‌رود.
• جارو، شکم خالی سطل زباله را پر می‌کند.
• فواره و قوه جاذبه از سربه سر گذاشتن هم سیر نمی‌شوند.
• باغبان وقتی دید باران قبول زحمت کرده، به آبپاش مرخصی داد.
• فاصله بین دو باران را سکوت ناودان پر می‌کند.
• فریاد زندگی در سکوت گورستان ته‌نشین می‌شود.
• همه مردم جهان به یک زبان سکوت می‌کنند.
• زبان هم فیلتر دارد.
  ویکی‌پدیا

به مناسبت زادروز پرویز شاپور مقاله‌ای با عنوان «تحلیل‌ مقایسه‌ای کاریکلماتورهای پرویز شاپور با تنی چند از کاریکلماتورنویسان» نوشته‌ی لیلا درویشعلی‌پور آستانه و علی صفایی که در نشریه‌ی دانشکده‌ی ادبیات دانشگاه تبریز منتشر شده، در پی می‌آید: