در سالی که گذشت، در حوزه‌ی ابن عربی‌پژوهی، سه کتاب خواندم که هر یک در موضوع خاص و جزیی‌نگرِ خود، حرفی برای گفتن داشت:
اندیشوران شیعی و عرفان ابن عربی اثر حسین شکرآبی
که به تفصیل خطِ پیگیری و پیروی برخی حکمای شیعی از آرای ابن عربی را تعقیب کرده است. به‌خصوص در بحث مفهوم ولایت و وام‌گیری عارفان شیعی از این مفهوم به‌ویژه با قید مطلقه‌ی آن، این تأثیرپذیری را تا امروز امتداد می‌بخشد. اینکه اندیشوران شیعی با همه‌ی تفاریقی که ممکن است تفکرات اشعریِ ابن عربی با آموزه‌های شیعه داشته باشد، باز در آثار این مرد ظرفیت‌هایی موافق با مذاق شیعی برای قرائت دین و مذهب یافته‌اند، بسیار حائز اهمیت است.
صور خیال متعالیه (خوانش صدرایی اندیشه‌های صائب تبریزی) اثر دکتر محمود فتوحی
که به مقایسه و تطبیق آرا و آثار دو چهره‌ی برجسته‌ی قرن یازدهم هجری (در عهد صفویه) می‌پردازد. به نوعی باز سخن از اندیشه‌های ابن عربی است که گاه خود را در حکمت صدرایی بازمی نماید و گاه در شعر لطیف و حِکمی صائب تبریزی. پس از عبور از دو فصل نخست کتاب و بازگویی کلیات، از میان فصول نُه گانه‌ی کتاب به گمانم فصل پنج تا هشت، حرف‌هایی اساسی دارد در باب نسبت جان به بدن، در شعر صائب و پیوند آن با وحدتی که این جان با مطلقِ وجود داشته و حرکتی تکاملی که جان به سوی کمال (و بدن به سوی جمال) دارد. نتیجه‌ی قهری این پیوند، تجویز فلسفیِ نوعی عشق مجازی خواهد بود؛ چرا که عشق به هر موجودی، عشق به مظهری از مظاهر حق، تلقی می‌شود و… کتاب، خواننده را میهمان نازک خیالی‌های صائب می‌کند و نشان می‌دهد که برای رسیدن به ژرفای اندیشه‌های این شاعر مضمون آفرین هنوز راه درازی در پیش داریم.
جریان‌شناسی عرفان ابن‌عربی در ادب فارسی اثر مهدی حیدری، با مقدمه‌ی دکتر سیدحسین نصر
در این اثر، خواننده با سنّت دوم عرفانی که پس از ظهور ابن عربی در میان عارفان و شاعران ایرانی، رواج یافت، کاملاً آشنا می‌شود. ابن عربی، مکتبی به وجود آورد که پیروانش در ایران نیز به عنوان یک جریان شناخته شدند. شناختِ عناصر مشترک و متفاوت این مکتب، همچنین تحلیل و بیان سهم ایرانیان در این مکتب، به‌خصوص در بخش دوم این کتاب، بسیار ارزشمند است. دسته‌بندی آن طیف از ادب پارسی که متأثر از ابن عربی بوده، در قالب عناوینی چون: جریان عرفان معناگرا، جریان استدلال گرای رمزاندیش، جریان صورتگرا و نیز تلفیق گرا، به درک بهتر این تاثیرگذاری سهولت می‌بخشد. مقایسه‌ی برخی مضامین عاشقانه در غزلیات حافظ با ترجمان الاشواق ابن عربی از دیگر مطالب قابل توجه در این کتاب است.
چه کتاب‌هایی در سال ۱۴۰۳ خوانندگان را جذب کردند؟
چگونه قدم اول را برای خلق شخصیت اصلی داستان‌تان بردارید؟
نگاهی به آثار موسیقایی در باب بهار
پیشنهاد کتاب‌خوانی سیدمهدی زرقانی
اگر فکر می‌کنید سانسور در آمریکا، پدیده‌ای مدرن و مربوط به سیاست‌ورزی‌های قرن بیستم است، باید نگاه‌تان را به گذشته ببرید.
