پنجاه و چهار سال است که در ایتالیا و شهر رم زندگی می‌کنم. حرفه اصلی من معماری‌است ولی در کنار آن در یکی دو دهه‌ی گذشته شروع به کار ترجمه کتاب از ایتالیایی به فارسی و اخیراً هم از فارسی به ایتالیایی پرداخته‌ام. از این گذشته همسرم چهل‌سال در کتابخانه‌های شهرداری رم کار کرده است و کتاب و کتاب‌خوانی بخش مهمی از زندگی‌مان را تشکیل داده و می‌دهد. شاید بد نباشد نوشته خود را با گفته‌ای از اومبرتو اکو با این مضمون شروع کنم که می‌گوید کسی که نمی‌خواند، در هفتاد سالگی یک بار زندگی کرده، کسی که می‌خواند پنجاه هزار بار. بخشی از کتاب‌هایی که خواندهام عبارت‌اند از:
رمان داستان سه زن از سه سرزمین و سه فرهنگ گوناگون است. یکی در هند، دیگری در کانادا و سومی در سیسیل ایتالیا که هر سه برای برون رفتن از وضع موجود زندگی خود مبارزه می کنند و موفق می‌شوند. هم قلم نویسنده بسیار پرتوان است، هم کار مترجم و هم موضوع رمان.
این کتاب که به همت شراگیم یوشیج از نوشته‌های پدر جمع‌آوری و بازنویسی شده منبعی از اطلاعات است که ما را با این شخصیت مهم ادبی و فرهنگی میهنمان آشنا می‌کند و آنرا بسیار آموزنده یافتم.
از آنجاکه ۲۰۲۳، صدمین سالگرد تولد ایتالو کالوینو، نویسنده مشهور ایتالیایی بود و در تمام جهان بخصوص ایتالیا به این مناسبت برنامه‌هایی برگزار شد، اهمیت این کتاب چندین برابر می‌شد. این کتاب در چهار بخش تنظیم شده است. ۱) مجموعه مقالاتی در باره‌ی کالوینو. ۲) نوشته‌هایی از کالوینو؛ مقالاتی از خود او. ۳) گفتگوها. ۴) خلاصه‌ای از کالوینو.
این کتاب پژوهشی با هدف دستیابی به ویژگی‌های طنز مطبوعاتی دو دهه‌ی پس از انقلاب است و کمک شایانی به شناخت مردمی و اجتماعی‌ترین بخش از ادبیات دوره‌ی معاصر، از بستر مطبوعات می‌کند. خانم رویا صدر خود از طنزپردازان باتجربه‌ی معاصر محسوب می‌شود، و در این اثر طنز مطبوعاتی این دوره را از زوایای گوناگون مورد بررسی قرار داده است.
این رمان بسیار شاد و لحظاتی پر از طنز است. علی شمس بیشتر به عنوان کارگردان تأتر و نمایش‌نامه نویس شناخته شده است. او در این روایت از جلب و انتخاب شخصیت‌ها شروع می‌کند و به جاهایی خنده‌دار و تعجب‌آور می‌رسد. رمانی است که توضیح آن مشکل است و فقط باید آنرا خواند و لذت برد.
این کتاب معرف حضور همگان هست و نسخه‌ای را که من خواندم چاپ یازدهمِ سال ۱۳۷۶بود. این باز خوانی بیشتر برایم کمکی بود در مرور روان نویسی فارسی و آموزش از مترجم بزرگی چون نجف دریا بندری.
از آنجائی‌که روز بروز علم ترجمه از یک زبان بزبان دیگری افزایش می‌یابد مطالعه چنین کتاب‌هایی برای دست اندرکاران این حرفه ضروریست تا با زیر و بم این‌کار هرچه بیشتر آشنا شوند و از تجربیات دیگران در این زمینه بهره گیرند. شخصاً آنرا بسیار مفید ارزیابی کردم.
این مجموعه مصاحبه‌ها (گویا در چندین جلد خواهد بود و من اولین آن را دارم) در سه بخش ادبیات، فرهنگ و تاریخ تنظیم شده است و منبعی از اطلاعات در باره‌ی شخصیت‌های بزرگی‌است که شناخت آن‌ها برای عموم و به ویژه اهل ادب و هنر مهم است.
این مجموعه شعر هم از نظر محتوای اشعار برایم مهم بود و هم از نظر ترجمه، چرا که عمدتاً ترجمه شعر کار هر مترجمی نیست و احتیاج به افرادی با تجربه‌ی ویژه در این زمینه دارد.
این کتاب هم از نظر کار گروهی بزرگ در ثبت وقایع یک بیماری همه گیر قابل تقدیر است و هم از جنبه‌ی ایجاد شناخت از جامعه در برخورد به حوادث غیرقابل انتظار.
این کتاب پژوهشی است در تاریخچه نویسندگان زن ایرانی و نوشته‌های ادبی آنان و از نظر تاریخی بخصوص برای دانشجویان و پژوهش‌گران حوزه‌ی زنان بسیار مهم است. در این بین به کتاب دیگری با همین تیتر به زبان ایتالیایی برخوردم و خواندم، که توسط استاد فقید آنّا وانزان، ایران‌شناس و مترجم کتاب‌های زیادی از فارسی به ایتالیایی، در باره‌ی تاریخچه نویسندگان زن ایرانی و البته با دیدی برای خواننده‌ی ایتالیایی نوشته شده است.
در اینجا لازم می‌بینم که به کتاب‌هایی که به ایتالیایی در ارتباط با موضوع ایران نوشته شده و خواندهام اشاره کنم.
این کتاب ترجمه‌ی ایتالیایی مجموعه‌ای از دوازده داستان کوتاه است که نویسندگان آن همه جوان میباشند و توسط خانم مهسا محبعلی و محمد طلوعی انتخاب شده‌اند و نمایی از صحنه ادبی ایران را به نمایش می‌گذارد. از این کتاب در نمایشگاه ناشرین در رم رونمایی شد.
نویسنده این کتاب که از ایرانیان نسل دوم خارج از کشور است در جنوا بدنیا آمده و بعد از فارغ‌التحصیلی در مطالعات بین‌المللی از دانشگاه بلونیا، در دانشگاه پاویا در زمینه مطالعات آفریقا و آسیا به تحصیل ادامه داده و برای تز دکترای خود در زمینه‌ی علوم اجتماعی در دانشگاه بیکوکّای میلان یک‌سال به مطالعات میدانی در ایران پرداخته است. این کتاب تصویر روشنی از نقش زنان در تحولات جامعه ایران به خوانندگان عرضه می‌کند.
روزبه قفرانیان نیز فرزند یک زوج ایرانی است که به ایتالیا مهاجرت کرده و او در این رمان داستان خانوادگی خود را از بدو تصمیم به خروج از ایران و اقامت در ایتالیا با قلمی بسیار شیوا و شیرین شرح می‌دهد. او که مدتها در بین ایتالیا، کالیفرنیا، هلند و چین سرگردان بوده بلاخره در ایتالیا محل اقامت نهایی خود را بر می‌گزیند و هم‌اکنون علاوه بر تدریس در دبیرستان با این کتاب نویسندگی را آغاز نموده است.
این دومین کتاب نوید کاروچّی، و بنوعی ادامه‌ی کتاب قبلی او «اکبر شاه، روایتی از دربار پادشاهان فارسی زبان هند» است که برای نشر خورشید ترجمه کرده بودم. او در این کتاب به نقش زنان دربار گورکانیان در هند میپردازد و رمانی بسیار شیرین و خواندنی در اختیار خوانندگان قرار می‌دهد.
این کتاب از «قصه‌های خوب، برای بچه‌های خوب» انتخاب شده‌اند، توسط پنج تن از دانش‌آموختگان زبان فارسی به ایتالیایی ترجمه شده و با همت رایزنی فرهنگی ایران در رم به چاپ رسیده است.
این کتاب نیز محصول کار ترجمه دستجمعی تعدادی از زبان‌آموزان دوره‌ی پیشرفته فارسی در کلاس‌های رایزنی فرهنگی ایران در رم است و خدمت شایانی در ایجاد شناخت از فرهنگ و ادب ایرانی در ایتالیاست.
این کتاب مجموعه‌ای است از دوازده مقاله که توسط شخصیت‌های مختلف ایرانی و ایتالیایی که با جامعه ایران در ارتباط میباشند و از آن شناخت کافی دارند نوشته شده است. ناشر این کتاب تابحال رمانهای مختلفی را از ادبیات ایران چاپ و پخش نموده است، وبا چاپ این کتاب سعی نموده شناخت واقع‌بینانه‌تری نسبت به ایران و آنچه در آن می‌گذرد به خوانندگان ایتالیایی عرض کند.
این نمایش‌نامه، توسط گروه دانش‌آموختگان زبان فارسی و تحت نظر استاد زبان و مدیر هنری موپ‌استودیو[9]، خانم مهناز اسماعیلی ترجمه و در عین چاپ به روی صحنه نیز برده شده است.
[1] Iran under ۳۰
[2] Strade di donne in Iran, generi, generazioni, proteste
[3] Iralian
[4] Dietro le colonne
[5] Trenta racconti dello scrigno della letteratura persiana antica
[6] La sapienza dei proverbi persiani
[7] La Casa
[8] Fuorilinea
[9] Mopstudio
مروری بر هستی‌شناسی در شعر بیژن نجدی
از «رستم و سهراب» تا «اُدیپوس»
سروکله زدن با رمانهای ادبیات روسیه بدون درگیر شدن با اسامی شخصیت‌های فراوانی که در کتاب حاضر هستند، غیرممکن است.
هم خودمان و هم بسیاری از اطرافیانمان به شکل‌های مختلف درگیر این اختلالات و مشکلات هستیم.
دوگانگی درونی داستایفسکی زندگی بدون خدا را از نزدیک بررسی می‌کند تا به نفع خدا استدلال کند.
