ایلنا: کتاب «تفسیر عصری (بررسی نظریه محمد شحرور در الکتاب و القرآن)» اثر شیرین رجب زاده در ۳۴۴ صفحه به همت مؤسسه بوستان کتاب به چاپ رسید.
محمد شحرور نواندیش معاصر دینی با روش تفسیر عصری و هرمنوتیکی، خوانشی نو از متن قرآن ارائه داده است. او در پی فهم دین متناسب با مقتضیات زمان و رفع معضلات فکر تقلیدی در موضوعات فلسفی، کلامی، فقهی و اخلاقی است تا با قرائتی انسانی از دین انقلابی معرفتی ایجاد کند. وی با استفاده از ابزار زبانشناسی و کاربست قواعدعدم ترادف الفاظ، رابطه همنشینی و جانشینی، عطف نسق قدرت تفکیک معطوفها و… ساختار مباحث قرآنی را بازطراحی و اصطلاحات قرآنی جدیدی را با تقسیمات پیچیده و تعاریف بدیع وضع کرده است.
اثر پیش رو با عنوان «تفسیر عصری» با بررسی زمینه و زمان پیدایش ایدههای فکری محمد شحرور، نوآوریهای او را در تفسیر جدید قرآن توضیح میدهد.
در این کتاب، ضمن تشریح خاستگاه نواندیشی دینی، به معرفی حیات علمی شحرور و تبیین آثار و تألیفات و منظومه فکری وی پرداخته میشود و مهمترین اثر وی با عنوان «الکتاب و القرآن» بهمثابه محور کانونی این پژوهش بررسی میشود.
کتاب حاضر در پی بررسی و تحلیل آرای محمد شحرور در الکتاب و قرآن و تحلیل این مسئله است که او در ارائه خوانش معاصر از آیات قرآن چگونه عمل کرده و تا چه میزان موفق بوده است.
اثر حاضر در صدد معرفی این کتاب، تبیین و تحلیل مبانی و آرای مطرح شده مولف در «الکتاب و القرآن» است که تحلیل محتوایی نظریات و جهت گیری او را مشخص مینماید؛ همچنین نقدهای وارد شده بر منظومه فکری شحرور به طور کلی و الکتاب و القرآن او به طور خاص بررسی خواهد شد.
به طور خلاصه مسئله اصلی چنین است محمد شحرور در الکتاب و القرآن چگونه با بهره گیری از روش خاص خود و خوانشی معاصر (توجه به تحولات و دگرگونیهای اجتماعی، سیاسی و فرهنگی زمانه) متن قرآن را فهم و تبیین کرده است؟
ساختار اثر
این اثر در شش فصل تالیف شده است؛ در فصل اول که با عنوان «محمد شحرور و نواندیشی دینی» به رشته تحریر درآمده، خاستگاه نواندیشی و تفسیر نوگرایانه از قرآن، حیات علمی و آثار شحرور مورد بررسی قرار گرفته و در ادامه به بیان توضیحاتی در خصوص کتاب «الکتاب و القرآن» پرداخته شده است.
نویسنده در فصل دوم «موضوعات قرآن شناختی در الکتاب و القرآن» را بررسی و اصطلاحات قرانی خاص شحرور را مطرح کرده است؛ در ادامه نیز نظریههای نزول، وحی، اعجاز، تاویل و نسخ را شرح داده است.
در فصل سوم که به «موضوعات فلسفی و کلامی در الکتاب و القرآن» پرداخته شده، موضوعات فلسفی در الکتاب و القرآن (جدل (دیالکتیک) موجودات، فلسفه خلقت انسان، زبان و معرفت انسانی، فلسفه هنر و زیباییشناسی و فلسفه سیاسی) شرح داده شده و موضوعات کلامی در الکتاب و القرآن (خداشناسی، نبوت و معاد) بیان شده است.
در فصل چهارم که به «موضوعات فقهی و اخلاقی در الکتاب و القرآن» اشاره شده، مباحثی همچون مفهومشناسی استقامت و حنیفی بودن نظریه تشریع نظریه شعائر فلسفه غذای اسلامی و عقوبات بحران فقه از گذشته تا امروز دلایل بحران فقه اسلامی به را نفقه زن الفرقان به مثابه اخلاق خاستگاه امر به معروف و نهی از منکر شهوات انسانی مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.
در فصل پنجم که با عنوان «بررسی نقدهای منتقدان از الکتاب و القرآن» به رشته تحریر درآمده، معرفی مخالفان و موافقان آرای شحرور و گونهشناسی نقدهای مخالفان تبیین شده است.
در ششمین و آخرین فصل از این اثر با عنوان «تحلیل محورهای فکری محمد شحرور در الکتاب و القرآن»، قرآن گرایی، تجدد گرایی و زبانشناسی شحرور مورد تأکید قرار گرفته است.
اثری، حاصل سالها فکر و مطالعه، و پاسخی عمیق و بنیادی به پرسشهای پیرامون ماهیت، نقش و جایگاه زن در روند ساختن هویت و حقیقت انسانی.
«سرزمین زیکولا» قانونی سخت و منصفانه دارد.
آیا میتوان جنون را نه به عنوان بیماری، بلکه به عنوان شیوهای برای مواجهه با دردهای وجودی تفسیر کرد؟
بوکاک استدلال میکند که روانکاوی فروید میتواند بهعنوان لنزی برای تحلیل انتقادی جامعهی مدرن به کار رود.
محتوای رمان، انسجامی مثالزدنی دارد و حجم عظیم جزئیات دقیق تاریخی، علمی و فرهنگی خواننده را به شگفت وامیدارد.
