img
img
img
img
img

بازی همستر کامبت و وسوسه‌ی پول‌سازی میان ایرانیان

لیلی حاجی‌آقایی

انجمن جامعه‌شناسان ایران: خیلی قدرتمندانه و  آراسته در اتاقی که پنجره‌هایش به سوی آسمان خراش‌ها و برج‌های تجاری است، روی مبلی چرمی با کت و شلواری آبی _سورمه‌ای و زبان بدنی‌ای با خود پنداره‌ی مبتنی بر احساس خود بزرگی و صورت  همستری، همان حیوان از خانواده‌ی موشان که همه چیز خوارند، حتی هم نوع خوار و حتی مدفوع خوار! با قدرت تکیه داده است.
آمده است که همگان را وسوسه کند و به نوعی دنیا را به هم ریزد. هویت اش گویای عصر پست مدرنی است. جامعه‌ای که “لیوتار” به آن جامعه‌ی مصرفی، جامعه‌ی رسانه‌ها می‌گوید. جامعه‌ای که در آن “پول” مسئله بزرگ زندگی روزمره شده و چونان پدیده اجتماعی کامل که کل جامعه و نهادهای اش را در بر می‌گیرد، قابل بررسی است.
زیمل، در کتاب فلسفه پول، از رویکرد اقتصادی صرف نسبت به پول فراتر می‌رود و به جنبه‌های اجتماعی و فرهنگی آن تمرکز می‌کند.
از منظر زیمل، پول در جهان جدید به عنصری معنابخش به زندگی انسان تبدیل شده است. اگر در جهان سنتی خدا عنصر معنابخشی به زندگی بود، امروز این پول است که از چنین کارکردی برخوردار شده است.
پول ابزاری برای هم طراز کردن، سنجیدن انسان‌ها و تبدیل کیفیت به کمیت شده است.
پول بر باورها، ارزش‌ها و احساسات انسان‌ها تاثیر می‌گذارد و زیست جهان فکری انسان معاصر هم بازاری و پولی شده است و پول به تمامیت جنبه‌های زندگی از جمله عشق، مذهب، مقدسات، آموزش، قدرت و تفریحات سرایت کرده است.
مایکل سندل، در مقاله ” آن چه نمی‌توان خرید” از بازاری شدن زیست جهان انسان معاصر سخن می‌گوید. جامعه‌ی سندل، جامعه‌ای است که همه چیزش قابل فروش است و انسان به انسان اقتصادی تبدیل شده و اخلاق به حاشیه می‌رود.
حال در دنیای دیجیتالی، دنیای داده‌ها و رسانه‌های اجتماعی و وب سایت‌ها و تلفن همراه که به فرد چنین القا می‌شود، “هر آنچه را که می‌خواهی می‌توانی انجام دهی و یا داشته باشی”، پول دیجیتالی یا رمز ارزها جایگاه تعیین کننده‌ای در تغییرات اجتماعی دارند. بطوریکه در بستر پول مدرن، کنشگران بصورت عاملان خودمختار و آزاد به دور از سیطره قدرت حاکمان که در تقسیم و توزیع عادلانه پول و امکانات رفاهی توانمندی ندارند، به دنبال آن هستند و اینجا و اکنون و در آینده‌ای بسیار نزدیک، رمز ارزها که گونه‌ای پول دیجیتالی هستند فارغ از خوش آمدن یا بد آمدن ما و یا هر گونه تفسیر ما    در زندگی ما نقش عمده‌ای خواهند داشت.
اگر چه به دلیل فراگیر شدن رمز ارزها و درآمد مالی بسیار زیاد آن، اکثر افراد فکر می‌کنند که با خرید آن‌ها به راحتی ثروت زیادی در مدت کوتاهی کسب می‌کنند و وقتی وارد دنیای پیچیده پول دیجیتالی می‌شوند، اگر به دانش تخصصی آن مسلط نباشند تمام دارایی خود را از دست می‌دهند.
  حال که موج بازی همستر کامبت (Hamster Kombat) ستاره‌ی نوظهور در دنیای بازی‌های کریپتویی تلگرامی در ایران  فزونی گرفته و عده‌ای اشتیاق بی حد مردم را به این بازی، ناشی از ترک تازی تورم و گرانی و کسب ثروت از مسیر رانت برای عده‌ای خواص و بی قدرتی مردم برای داشتن پول و عده‌ای به راحت طلبی ایرانیان در کسب دارایی و لذت طلبی آنان و برخی تاثیر تبلیغات صنعت رسانه‌ای و سایر موارد می‌دانند، باید اذعان داشت که، فارغ از تمامی دلایل، پول و مقاومت برای حفظ پول به قول مارکس، این انتزاعی‌ترین و مجازی‌ترین کالای جهان و انباشت آن و دستاوردها از هر طریقی، به یک ارزش تبدیل شده است، ارزشی که وسوسه برانگیز است. وسوسه‌ای که به ایرانیان می‌گوید: به دور از تمنا و خواست از حاکمیت و نظام بانکداری معیوب، در یک فضای دموکراتیک هر چقدر می‌خواهی بازی کن و سکه بگیر و ثروت مجازی کسب کن! ثروت، همان ابزار رفاه و کامیابی.
به نظر می‌رسد تخیل‌اش هم خوشایند است! حتی برای بازی‌ای که بی هویت است، آینده‌ای مبهم دارد، سازندگان آن مشخص نیستند و امنیت و هدف فعالیت آن معلوم نیست و حتی این‌نگرانی وجود دارد که نوعی کلاهبرداری یا ترفند خطرناک باشد.
وقتی در یک‌جهان کازینویی زندگی می‌کنیم، گویا همه نوع شرط بندی، سرگرمی و قمار پذیرفتنی است و انسان معاصر با زیست جهان پولی تن به قمار می‌دهد!

كلیدواژه‌های مطلب: برای این مطلب كلیدواژه‌ای تعریف نشده.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

تازه‌ترين مطالب اين بخش
  شش قرن فراموشیِ مولانا معین‌الدین فراهی، مؤلفِ روضة‌الواعظین

آثار فراهی از آن دست نگاشته‌هایی است که مورد علاقهٔ عوام بوده است.

  خودآگاهی در خدمت زندگی

چرا باید کتاب بخوانیم؟

  آیا باید فهم ما از دیگران طبق ضوابط و ملاک‌های آنها باشد؟

این نظریه‌ها هدفشان درک مکانیسم‌هایی است که افراد از طریق آنها تابع ایدئولوژی ها می‌شوند و بنابراین به طور سیستماتیک درگیر در رفتار غیرعقلانی می‌شوند.

  علوم‌انسانی و رویدادِ فهم

جستاری بسیاربسیار کوتاه دربارۀ علوم‌انسانی و پیش‌داوری

  کارل مارکس چگونه «فروپاشی زیست‌محیطی» را پیش‌بینی کرد؟

تغییرات اقلیمی نه تنها یک شکست سیاستی است، بلکه نتیجه شکافی جبران‌ناپذیر میان سرمایه‌داری و دنیای طبیعی است.