گسترش: کتاب «تائوتچینگ برای والدین»، نوشتهی ویلیام مارتین، به همت نشر مثلث به چاپ رسیده است. این کتاب برگردانی از تائوتِچینگ نیست، بلکه برداشت و ارائهای است از حکمت تائو بهویژه برای والدین امروزی. نویسنده میگوید: «برای بیان پیام تائو به والدین، احساس و برداشتم از جوهرهی هر قطعهی تائوتِچینگ را در قالب ابیاتی آزاد و پندهایی نافذ بسط دادهام و کوشیدهام از پُرگویی بپرهیزم، چراکه روح لائو زو را میآزارد. بااینحال سعیام بر این بوده که آنقدر بنویسم که از جنبهی کاربردی یاریگر والدین باشد. من سالیان بسیار شاگرد مکتب تائو بودهام. تائو بهویژه در ماجراجوییهایم در نقش پدرِ دو فرزند بسیار مؤثر بوده است.
درونمایههای ژرفی که تائو را فراگیر میکنند، همچون وحدت و یگانگی، واکنش و پاسخ بیقضاوت، پیروی از روندهای طبیعی و توازن بین کنش و بودن، اساسِ سلامتِ روابطِ عاشقانهی والد ـ فرزندیاند.
نگارش تائوتِچینگ به بیش از ۲۵ قرن قبل بازمیگردد. هرچند هویت نویسندهاش آمیخته با افسانه است، اما لائوزو، فرزانهی افسانهایِ چین باستان را نگارندهاش میدانند. تائوتِچینگ که پندهایی عملی برای رهبران و فیلسوفان است، میکوشد گوشههایی از تائوی وصفناپذیر را وصف کند. در افسانهها آمده که لائوزو با بیمیلی بسیار و با این نگرش که با روی کاغذ آوردن مفاهیم، جوهرهی تائو گم میشود، جملاتی کوتاه و موجز نگاشت. بااینحال، کتابش پس از انجیل، بیشترین برگردان و انتشار را داشته و اندیشههایش پایهگذار درک دنیای نو از فلسفهی تائو بوده و تأثیری ژرف بر تمام مکاتب فلسفی داشته است.
تائوتِچینگ در قالب شعر و به خط چینی مکتوب شده است. واژهنگارههای چینی میتوانند معانی گوناگون داشته باشند و این ویژگی تردیدهایی را در برگردانِ درست این کتاب پدید میآورد. درعینحال، هر برگردانی از تائو باید همچون اصلش ساده، روان و موجز باشد.
قسمتی از کتاب تائوتچینگ برای والدین:
*دگرگونی جهان
جهان بر دستاورد و پیشرفت پا میفشارد
و پر شده از دشمنی و کشاکش.
آیا میتوانی در این شرایط،
همچنان فرزندانت را یاری دهی
تا آرامش و اعتماد و امیدشان را حفظ کنند؟
آیا میتوانی جهان را، چنان که هست، بپذیری،
اما با کیفیتی متفاوت زندگی کنی؟
آیا میتوانی فرزندانت را یاری دهی
تا چشم بر آن شیوهی زندگی بگشایند که
دگرگون میکند،
شفا میبخشد،
پرورش میدهد
و عشق میورزد؟
اگر نالان از سیاست،
معترض به مالیات،
و مدام ناراحت و عصبی از حوادث تأسفبار باشی،
فرزندانت میآموزند به جای خندیدن،
آه و ناله سر دهند.
اگر بتوانی در هر لحظه،
فرصتی برای زیستن،
پذیرش،
و ارجگذاری ببینی،
فرزندانت جهان را دگرگون میکنند.
*انرژی قدرتمند هستی
فرزندانت نه تکههای گلِ رس،
در انتظار دستان ماهر تو،
که انرژی پرتوان و ارزشمند هستیاند،
و همان میشوند که باید.
وجودهایی مقدساند.
اگر دستکاریشان کنی، بدبختی به بار میآوری.
پیروزی و شکست را تجربه میکنند.
غمگین و شاد میشوند.
امیدوار و ناامیدت میکنند.
در امنیت و خطر خواهند بود.
زندگی میکنند و میمیرند.
در مرکز وجودت بمان.
کار دیگری نمیتوان کرد.
پسرم در نوجوانی تا آستانهی مرگ پیش رفت.
کاری از من برنمیآمد.
به یاد میآورم که باید احتمال مرگش را میپذیرفتم.
ساعتها گریه کردم.
بعد برخاستم و به زندگی و عشقهایم بازگشتم.
سالها پس از این ماجرا،
پسرم مردی شاد و قوی و جذابشده،
و تمام اینها انتخابهای خودش است،
نه من.
*رفتار خوب
بسیارند راههای اجبار فرزندان
به رفتار کردن مطابق میل تو.
میتوانی تحکّم کنی، خواهش کنی،
یا باج بدهی.
میتوانی آلت دستشان کنی،
فریبشان دهی، یا تشویقشان کنی.
میتوانی شرم، گناه،
و دلیل و منطق را به کار ببندی.
و اینها همه شکست در پی دارند،
و مدام در نزاع خواهی بود.
در عوض، به رفتارهایت توجه کن.
خوشنودی و رضایت را در خود پرورش بده.
در هر عملت، جویای صلح و عشق باش.
اینها به اندازهی کافی تو را مشغول میدارند.
نیازی به سلطه بر دیگران نیست.
اگر بتوانی حتی بخش کوچکی از نیاز مبرمت
به سلطهگری را رها کنی،
تضاد جالبی را کشف میکنی.
چیزهایی که با زور در پیشان بودی،
بهطور طبیعی اتفاق میافتند.
آدمهای دور و برت شروع به تغییر میکنند.
فرزندانت رفتار درست را از درون پیدا میکنند،
و به شادمانی میرسند،
و خوشحالی به همه بازمیگردد.
تائوتچینگ برای والدین را نیما سلیمی ترجمه کرده و کتاب حاضر در 184 صفحهی جیبی و با جلد نرم چاپ و روانهی کتابفروشیها شده است.
ورشو چندی پیش داستان بیفضیلتی جنگ است و آسیبهایی که گاه تا نسلهای آتی درمانی ندارد.
معرفی کتاب «زندگی زیر سقف دودی با لب خاموش!»
مروری بر کتاب «اخلاق از دیدگاه سارتر و فروید»
معرفی رمان «کتابخواران»
نگاهی به کتاب «اتومبیل خاکستری» نوشتهی آلکساندر گرین