پیوند روایت و معماری

نگاهی به کتاب «خانه‌خوانی»

هنرآنلاین: «خانه‌خوانی» با زیرعنوان «تجربه‌ زندگی در خانه‌های دوره‌ی گذار معماری تهران» نوشته‌ علی طباطبایی منتشر شده است. این کتاب با استفاده از روش‌های پدیدارشناختی، به‌سراغ روایت زندگی و زیست ساکنان خانه‌های یک دوره از معماری ایران رفته است. نویسنده در گفت‌و‌گو با تعدادی از ساکنان خانه‌های برهه‌ گذار، به انعکاس تجربه و حس ساکنان این خانه‌ها پرداخته است.

کتاب «خانه‌خوانی» یک مجموعه جستار است که در قالب سیزده روایت با عناوین «خانه‌هایی که از آن آمدیم»، «قالب از ما هست شد»، «جای بالاتر»، «راهروی مشترک»، «ساکن روان»، «خیال و بهار خواب»، «ایوان تماشا»، «گریز به مرکز»، «گوشه‌های ابهام»، «خلوت»، «مادر حیاط»، «ناخانه» و «خانه‌هایی که با خود می‌بریم»، به شرح زندگی یک نسل از آدم‌ها در معماری خاص آن دوره پرداخته است.

طباطبایی در این کتاب با نثری روایی و خوش‌خوان تجربه‌ حسی و روزمره‌ این افراد را از زندگی در این خانه‌ها توصیف می‌کند. نویسنده می‌کوشد تا نشان دهد فهم معنای درخانه بودن چگونه به کشف جنبه‌هایی از وجود ما می‌انجامد.

در پشت جلد کتاب «خانه‌خوانی» می‌خوانیم: «خانه با ما و در ما زندگی می‌کند، بزرگ می‌شود، به بلوغ می‌رسد و از پا می‌افتد. در این هم‌زیستی، خانه از اندیشه، احساس و باورهای ساکنانش شکل می‌گیرد و به رویدادهای زندگی آن‌ها شکل می‌دهد. با فهم تعامل خانه و تجربه‌های زیسته می‌توان این بده‌بستان معمار و ساکنان را هدفمند کرد و جایی متناسب با نیازهای واقعی انسان به نقشه درآورد تا خاطره‌ها و مکان عمیق‌تر با هم پیوند بخورند.»

«خانه‌خوانی» اثری است که از دل پایان‌نامه‌ طباطبایی در سال ۱۴۰۰ شکل گرفته است. نویسنده در این کتاب تلاش می‌کند با رجوع به تجربه در خانه بودن معنای زنده‌ی نهفته در این خانه‌‌ها را کشف کند و راهی نو برای گفت‌وگو و اندیشه درباره‌ کیفیت خانه به خواننده نشان دهد. این کتاب به طراحان، معماران و علاقمندان به مبحث پدیدارشناسی مکان‌ پیشنهاد می‌شود.

کتاب «خانه‌خوانی» با زیرعنوان «تجربه‌ی زندگی در خانه‌های دوره‌ی گذار معماری تهران» نوشته‌ علی طباطبایی سال ۱۴۰۰ در ۱۳۵ صفحه به شمارگان ۱۰۰۰ نسخه و قیمت ۳۶ هزار تومان در نشر اطراف منتشر شده است.