img
img
img
img
img
سلین

سنگ‌تمام سحابی در برگردان سلین

امید طبیب‌زاده

لویی فردینان سلین، مرگ قسطی، ترجمه مهدی سحابی، تهران، نشر مرکز، ۱۴۰۲، چ ۲۳، ۷۲۲ ص.

سلین ابتدا رمان خودزندگی‌نامه‌ای «سفر به انتهای شب» (۱۹۳۲) را نوشت و بعد «مرگ قسطی» (۱۹۳۶) را، اما جالب است که رمان دوم او به‌اصطلاح پیش‌پردازد (prequel) رمان اولش بوده است، یعنی رمان دوم به شرح دوران کودکی و نوجوانی راوی اختصاص دارد اما رمان اول دربارهٔ روزگار جوانی و میان‌سالی اوست. سلین رمان دیگری نیز دارد با عنوان «قصر به قصر» (۱۹۵۶) که دربارهٔ ایام میان‌سالی و پیری وی است. این سه اثر که دوران جدیدی را در تاریخ ادبیات جهان رقم زده‌اند، اطلاعات ارزشمندی را نیز دربارهٔ روح زمانهٔ پرآشوبی در اختیار می‌گذارند که در هیچ کتاب تاریخی نمی‌توان سراغش را یافت.
آنچه تحت عنوان عناصر داستان و مخصوصاً طرح و ساختار رمان می‌شناسیم، اهمیت چندانی در سه‌گانهٔ سلین ندارد، درعوض مهم‌ترین ویژگی آنها همانا زبان زندهٔ سبک‌مندی است که ازقضا و از حیث تاریخی، اصل و اساس رمان را تشکیل می‌دهد. سلین قر ملیحی در کمر نثر گفتاری خود انداخته است و این ملاحت خواه‌ناخواه در ترجمه تا حد زیادی نابود می‌شود، اما مهدی سحابی حقاً سنگ تمام گذاشته و این بخش از اثر را نیز تا حد زیادی به فارسی برگردانده است!
بخش‌هایی از این اثر بنا به ملاحظاتی که می‌دانیم حذف شده، اما اشارات هوشمندانه و کارساز مترجم، همچون نامه‌رسانی افکار سلین را برای خوانندهٔ فارسی‌زبان فاش می‌کند! خوشبختانه هر سه رمان سلین را دو مترجم توانمند ما (فرهاد غبرایی و مهدی سحابی) به‌استادی از فرانسه به فارسی بازگردانده و دین خود را به این زبان و فرهنگ ادا کرده‌اند؛ و نمی‌دانم چرا یاد این بیت قیصر افتادم که می‌فرماید:
اگر داغ دل بود، ما دیده‌ایم
اگر خون دل بود، ما خورده‌ایم!

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

تازه‌ترين مطالب اين بخش
  شش قرن فراموشیِ مولانا معین‌الدین فراهی، مؤلفِ روضة‌الواعظین

آثار فراهی از آن دست نگاشته‌هایی است که مورد علاقهٔ عوام بوده است.

  خودآگاهی در خدمت زندگی

چرا باید کتاب بخوانیم؟

  آیا باید فهم ما از دیگران طبق ضوابط و ملاک‌های آنها باشد؟

این نظریه‌ها هدفشان درک مکانیسم‌هایی است که افراد از طریق آنها تابع ایدئولوژی ها می‌شوند و بنابراین به طور سیستماتیک درگیر در رفتار غیرعقلانی می‌شوند.

  علوم‌انسانی و رویدادِ فهم

جستاری بسیاربسیار کوتاه دربارۀ علوم‌انسانی و پیش‌داوری

  کارل مارکس چگونه «فروپاشی زیست‌محیطی» را پیش‌بینی کرد؟

تغییرات اقلیمی نه تنها یک شکست سیاستی است، بلکه نتیجه شکافی جبران‌ناپذیر میان سرمایه‌داری و دنیای طبیعی است.