ایران: آنها که طرح و برنامه‌ای برای مطالعه و کتاب خوانی در سال جدید دارند می‌توانند پرفروش‌ترین کتاب‌های سال پیش را معیار قرار دهند که کتاب خوب نه فقط سال که حال را نو می‌کند، در گزارش امروز مروری گذرا به فهرست‌هایی داریم که پرفروش‌ترین کتاب‌های ۱۴۰۳ را از منظر خود معرفی کرده‌اند؛ از آثار پرفروش نمایشگاه کتاب تهران گرفته تا عناوینی که پلتفرم‌ها و حتی سایت‌های فروش کتاب پیش روی علاقه‌مندان گذاشته‌اند. سال پیش رو فرصتی است برای مواجهه با تجربه‌هایی متفاوت، همان خاطراتی که «کتابخانه نیمه‌شب» با زیست در ای کاش‌های بشر به تصویر کشیده است، یا روایت پرآوازه «وقتی نیچه گریست» که فلسفه، روانکاوی و مرزهای ذهن انسان را به تار و پود رمانی تاریخی پیوند می‌دهد. اما اگر شما به شعر علاقه دارید، «سه‌گانه خاورمیانه»، سروده گروس عبدالملکیان، در میان جنگ، عشق و تنهایی به سفری فراموش‌ناشدنی در خاورمیانه پرتنش دعوت‌تان می‌کند. از رمان‌های کلاسیکی چون «شوهر آهوخانم»، روایتی از زندگی زنان سنتی در جامعه مردسالار دهه چهل، تا داستان‌های دلهره‌آور معاصر مانند «بخش D» که ضرباهنگ ترس و تعلیق را در دل بیمارستانی روانی زنده می‌کند یا داستان‌های ایرانی چون «سمفونی مردگان» عباس معروفی، تا روایت‌های پژوهشی مثل «آینه جهان»، برای هر مخاطب با هر علاقه‌ای، پرسه‌ای ادبی فراهم است.
شوهر آهو خانم، روایتی از زندگی زنان در جوامع سنتی
«شوهر آهوخانم» از آن رمان‌هایی است که شاید شکل و شمایلی سرگرم کننده داشته باشد، اما حتی نویسندگان طیف موسوم به روشنفکری را هم به خود جلب کرده است. این نوشته علی‌محمد افغانی که در دهه چهل، برای اولین مرتبه به کتابفروشی‌ها و جمع رمان‌دوستان راه یافت، موفق به جلب نظر افراد زیادی شد. «شوهر آهو خانم» نه تنها داستان یک زن سنتی را به تصویر می‌کشد، بلکه نمایی واقعی از زندگی زنان را در لایه‌های پایین جامعه، پیش روی مخاطبان می‌گذارد. از این رمان به عنوان اولین اثر فمینیستی در گفتمان ادبیات داستانی ایران یاد می‌کنند که داستان آن درباره زنی سنتی و مقهور جامعه مردسالار است که زندگی‌اش با آمدن زنی سرکش دگرگون می‌شود. نویسنده این رمان، با نگاهی عمیق به موضوعاتی چون زندگی زنان در جوامع سنتی و نقد چند همسری، تحلیلی از وضعیت زنان و حتی بافت قدیمی خانواده ایرانی در دهه چهل ارائه می‌کند. این رمان که از سوی انتشارات نگاه منتشر شده جزء پرفروش‌ترین بخش مجازی نمایشگاه کتاب تهران ۱۴۰۳ بود.
«سه‌گانه خاورمیانه» جنگ، عشق، تنهایی
«سه گانه خاورمیانه» عنوان کتابی از گروس عبدالملکیان است که سایت مؤسسه شهر کتاب، نام آن را در فهرست آثار پرفروش ادبی قرار داده است. این مجموعه دربردارنده شعرهایی درباره انسان خاورمیانه‌ای است که عشق و دیگر چیزها را در زیر بمباران و در سایه وحشت جنگ تجربه می‌کند. در شعرهای مجموعه سه‌گانه خاورمیانه؛ جنگ، عشق، تنهایی، سروده گروس عبدالملکیان، با بودی مواجهیم که همواره در معرض نابودی است؛ با کودکی‌ای که با سالخوردگی درآمیخته و کودکانی که در عین کودکی سالخورده‌اند و نیز با عشق‌هایی که جنگ آنها را همواره تهدید می‌کند. این مجموعه، چنانکه در توضیح خود شاعر هم آمده، «مجموعه شعری پیوسته است» با سه فصل «اما آغاز فصل‌هایش مشخص نیست».
جنگ در خاورمیانه و آوارگی و بی‌پناهی و احساس ناامنی انسان خاورمیانه‌ای از مضامین اصلی شعرهای مجموعه «سه‌گانه خاورمیانه؛ جنگ، عشق تنهایی» است. مجموعه شعر «سه‌گانه خاورمیانه؛ جنگ، عشق، تنهایی» در نشر چشمه منتشر شده است. این مجموعه به زبان‌های مختلفی نظیر انگلیسی، عربی و ایتالیایی ترجمه و در کشورهای دیگر هم منتشر شده است.
«بخش D»، رمانی از دنیای داستان‌های دلهره‌آور
رمان «بخش D» می‌تواند پیشنهادی خواندنی برای علاقه‌مندان داستان‌های دلهره‌آور و معمایی باشد؛ نوشته‌ای از «فریدا مک فادن» که هم نسخه صوتی و هم چاپی‌اش در شمار پرفروش‌ترین‌ها قرار دارد. خالق این رمان که در رده کتاب‌هایی با بن‌مایه‌های روانشناختی قرار می‌گیرد، در شمار نویسندگان پرفروش سایت آمازون و البته نیویورک تایمز هم قرار دارد. داستان این رمان، روایتگر ماجرای زندگی «ایمی»، یک دانشجوی پزشکی است که باید شیفت شب را در بخش D، بخش اصلی بیماران روانی یک بیمارستان سپری کند؛ کاری که از انجامش وحشت دارد و بنا به دلایلی که در کتاب آمده، هر لحظه منتظر اتفاقی هولناک است… آنچه ممکن است مخاطب را وسوسه مطالعه این رمان کند، آن است که مک فادن، در حالی رمانی دلهره‌آور با مضمونی روانشناختی را نوشته که افزون بر نویسندگی، به عنوان پزشک متخصص آسیب‌های مغزی هم فعالیت دارد. این کتاب با ترجمه‌ها و از سوی مؤسسات انتشاراتی مختلفی منتشر شده است.
«کتابخانه نیمه‌شب»، تجربه زیست در ای کاش‌ها
«کتابخانه نیمه شب» از آثار پرمخاطب امسال است که نام آن در اغلب فهرست‌های داخلی و خارجی پرفروش‌ترین‌ها جاخوش کرده بود؛ رمانی با بن‌مایه‌های روانشناختی. نه فقط رمان «کتابخانه نیمه‌شب»، بلکه دیگر نوشته‌های «مت هیگ» در میان مشهورترین فهرست‌های جهان همچون «نیویورک تایمز» دیده می‌شود. این روزنامه‌نگار و نویسنده انگلیسی در حالی کاراکتر اصلی «کتابخانه نیمه‌شب» را در قالب دختری افسرده به تصویر کشیده که در برهه‌ای از زندگی‌اش به شکلی جدی با افسردگی دست و پنجه نرم کرده است.
ماجرای «کتابخانه نیمه شب» درباره یکی از حسرت‌های همیشگی بشر شکل گرفته است، اینکه اگر در فلان برهه از زندگی‌مان تصمیم دیگری می‌گرفتیم، امروزمان چطور بود؟ «نورا»، شخصیت اصلی این رمان دختری است که در اوج اندوه و استیصال، با شکل‌های دیگر زندگی‌اش مواجه می‌شود و می‌بیند که تصمیم‌های متفاوت در برهه‌های مختلف زندگی‌اش چه شرایطی را برای او رقم می‌زد. این کتاب هم به همت مترجمان و از سوی انتشاراتی‌های مختلفی روانه کتابفروشی‌ها شده است.
«دروازه مردگان»، اتفاقاتی برخاسته از اعماق تاریخ
«دروازه مردگان» رمانی سه‌جلدی از نوشته‌های حمیدرضا شاه‌آبادی است؛ نویسنده‌ای که در اغلب آثارش، تاریخ و پژوهش‌های تاریخی را به خدمت جهان داستانی‌اش گرفته است.
شاه‌آبادی در این تریلوژی، موفق به خلق رمانی شده که علاوه بر تعلیق و وحشت، عناصر تاریخی را نیز در خود جای داده است. این مجموعه شامل سه جلد با عناوین «قبرستان عمودی»، «شب خندق» و «چاه تاریکی» است. هر سه کتاب، در دو خط زمانی متفاوت روایت می‌شوند و شخصیت‌های اصلی آن، دو نوجوان به نام‌های مجید و رضاقلی هستند که با فاصله یک قرن از یکدیگر زندگی می‌کنند. با وجود این، وقایع زندگی آنها در نقطه‌ای به طرز اسرارآمیزی به هم گره می‌خورد.
این مجموعه نه تنها برای نوجوانان علاقه‌مند به ژانر وحشت و ماجراهای تاریخی، بلکه برای مخاطبان بزرگسال نیز اثری خواندنی به شمار می‌آید.
نویسنده برای خلق این مجموعه به سراغ وقایعی از دوره قاجار رفته است. این مجموعه، سالی که گذشت برگزیده یکی از بخش‌های فهرست آثار منتخب شورای کتاب معرفی شد که از سوی انتشارات افق روانه کتابفروشی‌ها شده است.
«وقتی نیچه گریست»، رمانی تاریخی- روانشناختی
«وقتی نیچه گریست» نوشته «اروین. د. یالوم» در فهرست پرفروش‌ترین کتاب‌های صوتی پلتفرم‌های فروش کتاب دیده می‌شود؛ کتابی به ترجمه سپیده حبیب که آرمان سلطان‌زاده، گویندگی آن را برعهده داشته است.
یالوم، روان‌پزشک هستی‌گرا و نویسنده آمریکایی در این کتاب که یکی از مشهورترین رمان‌های روانشناختی جهان به شمار می‌آید، فضایی تخیلی را ترسیم کرده است. داستان این رمان صوتی در سال ۱۸۸۲ می‌گذرد.
زمانی که زیگموند فروید و فردریش نیچه، دو تن از فیلسوفان بدبین قرن بیستم در اتریش یکدیگر را ملاقات می‌کنند. با شنیدن این کتاب صوتی که نسخه چاپی آن هم در دسترس است، با بخشی از تاریخ فلسفه و تاریخ روانکاوی آشنا خواهید شد و گفت‌وگوهایی عمیق درباره ماهیت ذهن انسان، اخلاق و معنای زندگی خواهید شنید. با آنکه یالوم تا به امروز آثار متعددی، از رمان گرفته تا کتاب‌های دانشگاه تألیف کرده است، اما همچنان به رمان مشهور «وقتی نیچه گریست» شهرت دارد.
«تاکسی سواری» سروش صحت برای طرفداران داستان‌های کوتاه
«تاکسی سواری» برای آنهایی که صفحه شخصی سروش صحت را در شبکه‌های اجتماعی دنبال می‌کنند، کتابی خواندنی و البته آشنا به شمار می‌آید؛ این اولین کتاب صحت است که 124 داستانک یا میکروفیکشن است که داستان‌هایی بسیار کوتاه، با لحظات ناگهانی و ضربه‌های غیرمنتظره را روایت می‌کند.
در این کتاب، راوی ما را به سفرهای روزانه‌اش در تاکسی می‌برد، آنچنان که هر مرتبه خود را در مواجهه با مسافران و رانندگان جدید و اتفاقات تازه‌ای می‌بینیم؛ ماجراهایی که فقط یک نقطه مشترک دارند، اینکه در تاکسی رخ می‌دهند! از دعوای زن و شوهری راننده تا زلزله، مرگ مارادونا، مهاجرت جوانان، اخبار قتل و خودکشی، غم‌ها و عشق‌های نوجوانی، همگی در این داستانک‌ها به چشم می‌خورند.
این سبک نوشتار به دلیل کوتاهی و تأثیرگذاری، بویژه در جوامع مدرن و پرمشغله امروز، مورد توجه قرار گرفته است.
«آینه جهان»، نگاهی خواندنی به تاریخ هنر جهان
«آینه جهان» با آن که نه رمان است و نه مجموعه شعر، اما در فهرست پرفروش‌های سایت ایران کتاب قرار دارد؛ این نوشته «جولین بل» به ترجمه محمدرضا ابوالقاسمی و از سوی انتشارات چشمه در دسترس علاقه‌مندان قرار گرفته است.
کتاب «آینه جهان» نوشته هنرمند و مورخ ایتالیایی، یک بررسی خواندنی و فراگیر از تاریخ هنر جهانی است.
این اثر با عبور از مرزهای سنتی تاریخ هنر که اغلب بر اروپا و آمریکای شمالی متمرکز است، به کشف پیوندهای بین فرهنگ‌های مختلف و تأثیرات متقابل آنها می‌پردازد.
«جولین بل» در این کتاب، هنر را نه به عنوان مجموعه‌ای از آثار منفرد، بلکه به مثابه زبانی جهانی معرفی می‌کند که روایتگر داستان‌های مشترک بشریت است.
نویسنده به جای تکرار روایت‌های کلاسیک تاریخ هنر که اغلب بر رنسانس ایتالیا یا امپرسیونیسم فرانسه تأکید دارند، به بررسی هنر آفریقا، خاورمیانه، آسیای شرقی و آمریکای پیشاکلمبی می‌پردازد.
نویسنده کتاب را به ۱۷ فصل تقسیم کرده که به ترتیب زمانی از عصر سنگ تا قرن بیست‌ویکم پیش می‌روند. او با روایتی داستان‌گونه، آثار شاخص هر دوره را با جزئیات جذاب توصیف می‌کند، از رنگ‌آمیزی درخشان نگاره‌های ایرانی تا ضربه‌قلم‌های پراحساس ونگوگ.
«فریب نهان» برای علاقه‌مندان روانشناسی عمومی
«فریب نهان» نوشته‌ای از نیما قربانی است که در گروه کتاب‌های روانشناسی قرار می‌گیرد، اما نه از جمله به اصطلاح کتاب‌های به اصطلاح زرد روانشناسی و بازاری که با عناوین عوامفریبانه مخاطب را به وسوسه‌هایی نظیر تسلط به روانشناسی تاریک و… به مطالعه دعوت می‌کند.
این نوشته نیما قربانی که از سوی انتشارات بینش نو روانه کتابفروشی‌ها شده هم در شمار آثار پرمخاطب سایت‌های فروش کتاب قرار دارد.
آن‌طور که نویسنده در معرفی خود کتاب هم نوشته، «فریب نهان» را می‌توان به یک معنا ادامه سبک‌ها و مهارت‌های ارتباطی دانست. او کوشیده تا در سبک‌ها و مهارت‌های ارتباطی، الگوهای رفتار ارتباطی را مقوله‌بندی و به برخی روش‌های ارتقای قاطعیت در روابط و نحوه مرزبندی‌ها تشریح کند.
در «فریب نهان» او شیوه‌هایی را تشریح کرده که آدم‌ها به حریم ذهنی و احساسی یکدیگر، به شکلی نهان و اغلب با مقاصدی ناهوشیار، تعرض می‌کنند و احساسات خود و دیگران را تحریک و دستکاری می‌نمایند.
«سمفونی مردگان» تجربه‌ای فراموش نشدنی برای علاقه‌مندان
«سمفونی مردگان» یکی از رمان‌های حاضر در اغلب فهرست‌هایی است که پرفروش‌ترین کتاب‌ها را معرفی کرده‌اند؛ نوشته‌ای از عباس معروفی که دهه شصت منتشر شد و به سرعت مورد توجه قرار گرفت.
این رمان، تصویری تکان‌دهنده از زندگی خانواده‌ای سنتی را در دوران جنگ جهانی دوم و پس از آن به نمایش می‌گذارد.
داستان حول محور خانواده اورخانی می‌چرخد؛ خانواده‌ای که با تعصبات و سنت‌های خشک خود، زندگی را برای اعضای آن غیرقابل تحمل می‌کند. معروفی با توصیفات هنرمندانه خود، فضایی سرد و سنگین را برای خوانندگان به تصویر کشیده است. «سمفونی مردگان» به مضامین عمیق انسانی، مانند عشق، نفرت، حسرت و مرگ می‌پردازد و خواننده را به تفکر در مورد این مضامین وادار می‌کند.
«سمفونی مردگان» نه تنها به دلیل داستان جذاب و شخصیت‌های ماندگارش، بلکه به دلیل مضامین عمیق انسانی و نگاه منتقدانه‌اش به سنت‌های خشک و تعصبات، به یکی از آثار ماندگار ادبیات فارسی تبدیل شده است.
منتقدان، این رمان را به دلیل فضاسازی قوی، شخصیت‌پردازی عمیق و استفاده از تکنیک‌های مدرن داستان‌نویسی، ستوده‌اند.
«سمفونی مردگان» رمانی است که هر علاقه‌مند به ادبیات فارسی باید آن را بخواند.
این رمان، تجربه‌ای فراموش‌نشدنی را برای خواننده رقم خواهد زد.
پیشنهادهای کتاب‌خوانی اهل کتاب
برخی از عناوین پرفروش ۱۴۰۳ در یک نگاه
عیدست و نوبهار و چمن سبز و خرمست ماییم و روی دوست که نوروز عالمست بابافغانی بهاران بر شما همراهان دیرین و همیشگی مرکز فرهنگی شهر کتاب خجسته باد. آرزومندیم که روزگار بر شما پرطراوت و دل‌خواه بگذرد و تندرستی قرینه‌ی تام و تمام زندگی‌تان باشد. بهار ۱۴۰۴ فرخنده باد.
بهترین نویسندگان اسپانیایی، پیوند ناگسستنیِ مردم این کشور با ادبیات و دنیای کلمات را برای همه‌ی انسان‌ها در سراسر جهان تعریف و آشکار کرده‌اند.
گفت‌وگو با شاهین محمدی‌زرغان
