وینش: کتاب جدید ایساک یونانسیان به تازگی در نشر نشانه به چاپ رسیده است. کتابی با عنوان ارمنیان ایرانی و نام‌آوران ارمنی. سال‌ها پیش هم کتابی با همین مضمون به قلم شادروان ژانت لازاریان منتشر شده بود و البته بسیاری کتابها که قبل از این منتشر شده‌اند.
اما چرا این کتابها مهم هستند و چرا خوب است که این گونه پژوهش‌ها صورت پذیرند و تبدیل به کتاب شوند؟
با دقت در بازار کتاب ایران متوجه می‌شویم که به تازگی تعداد کتابهای تالیفی بخصوص در مورد تاریخ پدیداری، مثلاً تاسیس ایران خودرو، تولید اتومبیل پیکان، سینمای قبل از انقلاب، ادبیات معاصر و … رشد معنی‌داری داشته‌اند. اما دلیل آن چیست؟ و واقعاً انجام این پژوهش‌ها و نوشتن این کتابها به چه کار می‌آید؟ آیا مهم است که جامعه، به‌خصوص آیندگان بدانند مثلاً چه شد که خودکار بیک در ایران تولید شد؟ چنین مطلبی برای چه کسانی مثمر ثمر خواهد بود؟ آیا فقط به کار سیاست‌گذاری می‌آید یا کارآفرینی؟ دیگر به چه کار می‌آید؟
شاید بهتر باشد از خود پژوهشگران بپرسیم که این پژوهش‌ها با این حجم توان و زمانی که مصروف می‌دارند، در کجا بکار می‌آیند؟
در مورد کتاب آقای یونانسیان ما با قومی از ایران روبرو هستیم که از حدود پنج هزار سال آثار مکتوب در ایران دارند. در جنگها، پیشرفت‌ها و مشکلات ایران سهیم بوده‌اند و اتفاقاً در حجم زیادی از تغییرات منطقه موثر بوده‌اند.
ممکن است برخی از آنها مانند میرزا ملکم خان آنقدر سرشناس باشند که از قبل هم آنها را می‌شناختیم اما بسیارند مواردی که آشنایی با آنها برایمان جذاب است. مثلاً آیا نام سردار ارمنی هخامنشی که در برابر رومیان جنگید را می‌دانید؟ یا مثلاً اسم کسی که اولین گروه کر را در ایران تشکیل داد و اپرا را به ایران آورد، چیست؟ آیا می‌دانید اولین کتابی که در ایران چاپ شد چه بود و کی و کجا و به وسیله چه کسی این کار صورت پذیرفت؟
ارمنیان معتقد هستند تاکید بر اینکه این افراد ارمنیانی خلاق و کوشا بودند و این خدمات را برای ایران انجام دادند مهم است. چرا؟ زیرا باعث می‌شود بستری که این نوآوری‌ها، شکوفایی‌ها و پیروزی‌ها در آن محقق شده‌اند بهتر قابل مطالعه باشد. همانگونه که اگر بخواهیم در مورد صنعت چای صحبت کنیم لازم است به بستر گیلانی صنعت چای دقت کنیم یا مثلاً برای مطالعه موسیقی و نواهای جنوب به زمینه و تاریخچه شهرهای بوشهر یا بندرعباس.
ایران ما موزاییکی از فرهنگها و دانش‌های ضمنی فراوانی است که پژوهیدن و مستند کردن آنها نه تنها خدمت به آن فرهنگ و فرهنگ ایرانی است بلکه به علت قدمت و عمق تمدن ایرانی و راه‌حل‌های متفاوتی که برای برخی مسائل جهانی ارائه می‌دهد حتماً برای جهان و بشریت نیز بسیار مهم و مفید است.
آریاسپ دادبه، پژوهشگر فرهنگ و هنر در مورد کتاب می‌گوید:
«نگارش این کتاب کار بسیار با ارزشی است چون تاریخ حضور پر افتخار یک قوم در ایران را بازگو می‌کند، قومی که در همه عرصه‌ها حضور چشمگیری داشته و خدمات باارزشی برای این آب و خاک انجام داده است.
وقتی من کتاب را دریافت کردم فکر می‌کردم که صرفاً یک کتاب بیوگرافی از افراد است، اما به قدری جذاب بود که من این کتاب ۹۳۷ صفحه‌ای را مثل یک رمان خواندم و تمام خاطرات من زنده شد.»
نویسنده کتاب ایساک یونانسیان (ارمنی Իսակ Իւնանեսյան ) زاده ۱۶ اسفند از ارمنی‌های گیلان و از نوادگان نیکوکار نامی، آرسن میناسیان است، وی نویسنده، مترجم و رئیس هیئت مدیره مؤسسه ترجمه و تحقیق هور و پژوهشگر مسائل قفقاز و ترکیه است.
ایساک یونانسیان پژوهشگری پرکار است که مقالات و کتابهای بسیاری به رشته تحریر در آورده است.
ایشان در روز رونمایی کتاب یکی از انگیزه‌های خود در نوشتن کتاب را اینگونه بیان کردند:
«بنده دو انگیزه شخصی بابت انتشار این کتاب داشتم نخست اینکه بعد از انقلاب اسلامی ایران، ما طبیعتاً شاهد تغییر نسل بودیم و افرادی در عرصه‌های سیاسی، نظامی، و هنر به روی کار آمدند، که آشنایی چندانی با سیر حیات اجتماعی ارمنیان ایران و خدمات و دستاوردهای آنان در تاریخ این مرزو بوم نداشتند و حتی برخی مواقع و به اشتباه آثار و خدمات ارمنیان را ترویج فرهنگ غربی می‌دانستند …»
این کتاب در انتشارت نشانه و با همکاری موسسه ترجمه و تحقیق هور منتشر شده است. مدیر مسئول انتشارات نشانه خانم آتوسا نجدی سمیعی که در کارنامه خود ترجمه کتابهایی در مورد ارمنه و نسل‌کشی آنها در اوایل قرن بیستم دارد، خود پژوهشگر و کوشنده زمینه تاریخ است.
کتاب 937 صفحه دارد با چاپ رنگی و تصاویری از شخصیت‌ها، مکان‌ها، نثری دوستانه و روان که خواننده را ترغیب به خواندن می‌کند. موضوع کتاب نیز درباره شخصیت‌های ارمنی تاثیرگذاری است که در دوران‌ها و زمینه‌های مختلف در ایران فعال بوده‌اند. جلد کتاب نیز از یکی از آثار مینیاتوری مهم ارمنستان الهام گرفته است. وزن کتاب به علت تعداد صفحات و و جنس کاغذ زیاد است و لازم است آن را فقط در پشت میز مطالعه کنید.
شما با هر سلیقه و تخصصی ممکن است شخصیت‌های نام‌آشنایی را در کتاب ملاقات کنید و این البته به آن معنی نیست که چهره‌ای ممکن است از قلم نیفتاده باشد. نویسنده با فروتنی از خواننده دعوت می‌کند که برای چاپ‌های بعدی چهره‌هایی که از قلم افتاده‌اند را به او یادآوری کنند.
اثری، حاصل سال‌ها فکر و مطالعه، و پاسخی عمیق و بنیادی به پرسش‌های پیرامون ماهیت، نقش و جایگاه زن در روند ساختن هویت و حقیقت انسانی.
«سرزمین زیکولا» قانونی سخت و منصفانه دارد.
آیا می‌توان جنون را نه به عنوان بیماری، بلکه به عنوان شیوه‌ای برای مواجهه با دردهای وجودی تفسیر کرد؟
بوکاک استدلال می‌کند که روان‌کاوی فروید می‌تواند به‌عنوان لنزی برای تحلیل انتقادی جامعه‌ی مدرن به کار رود.
محتوای رمان، انسجامی مثال‌زدنی دارد و حجم عظیم جزئیات دقیق تاریخی، علمی و فرهنگی خواننده را به شگفت وامی‌دارد.
